کتاب خدای کشتار نمایشنامه‌ای از یاسمینا رضا است که در سال ٢٠٠١ منتشر و با استقبال زیادى روبرو شد. این نمایشنامه در سال ۲۰۰۸ به کارگردانی ماتیاس گهرت در آلمان به روی صحنه رفت. و همین‌طور در ایران، در سال ۱۳۸۷ به کارگردانی علیرضا کوشک جلالی به نمایش درآمد و به طور همزمان در آلمان نیز به زبان آلمانی روی صحنه رفت. حتى رومن پولانسکى از روى این نمایشنامه، فیلمى را تحت عنوان «کشتار» ساخت که یکی از موفق‌ترین آثارِ اقتباسیِ سینماست.
داستان کتاب خداى کشتار بسیار ساده است. فرزند خانواده «رى» طى یک دعوا، فرزند خانواده «اوییه» را با چماق زده و حال خانواده رى براى حل و فصل کردن این موضوع به خانه اوییه دعوت شده‌اند، تا این دو زوج، به دور از دعوا و خشونت، این موضوع را تمام کنند.
در ابتدا ما شاهد رفتارهاى متمدنانه‌اى هستیم، ولى هرچه روند گفت‌وگو جلوتر مى‌رود، به تدریج خشونت و وحشیگرى جاى رفتارهاى محترمانه را مى‌گیرد. انگار ذره ذره، انسان وحشى، از زیر پوستِ تمدنِ خودساخته‌اش، بیرون مى‌زند!
شخصیت‌های نمایشنامه هرکدام دیدگاه متفاوتى درباره دعواى یکسان دارند؛ ورونیک فکر می‌کند اخلاقیات، تنها راهیست که می‌تواند نجاتگر باشد. اما برعکسِ او، آلن، به برترى قدرت و آرى گویى انسان به امیالِ وحشى‌گرى‌اش معتقد است. معتقد به خداى کشتار که در تمام طول تاریخ بر همه چیز مسلط بوده است. و طبق دیدگاه او، بحث درباره حق، خودفریبى متمدنانه‌اى بیش نیست. حق به کسى مى رسد که زور بیشترى داشته باشد. اما این دیدگاه‌ها، از یک موضوع کوچک شخصى فراتر رفته، و براى مخاطب جنبه‌ای جهان شمول پیدا مى‌کنند.
هدف ابتدایى این گفت‌وگو، احترام متقابل از طریق تمدن براى رسیدن به تفاهم و آشتى است. ولیکن آنچه که از هرجاى نمایشنامه خدای کشتار براى مخاطب بیرون می‌زند، چیزى جز کنترل ناشیانه خوى وحشیگرى براى جلوگیرى از تکه‌تکه کردن همدیگر نیست! کنترلى که تدریجا از دست مى‌رود و نشان می‌دهد که یک موضوع مضحک و کوچک چطور می‌تواند ما را از محدوده تمدنمان به ناگهان وسط میدان جنگ پرتاب کند!
نهایتاً کتاب خداى کشتار ذات بشر را برای ما رو می‌کند. که بواقع ما انسان‌ها، همه حیواناتى هستیم که لباس تمدن پوشیدیم، وحشى‌هایى که کت و شلوار تن کردیم، و خودمان را به زور در قالب فرهنگ چپاندیم، ژست روشنفکرى گرفتیم و تز دادیم. خوى وحشیگریمان را زیر پوست نرم و نازکمان قایم کردیم و افسار خویش را به دست گرفتیم؟ اما اشاره‌اى کافى است تا پوستمان بشکافد و هیولاى پرخاشگر درونمان از آن بیرون بزند، و فارغ از هر فکر و جملات محترمانه‌اى که اجبارا بلغور می‌کنیم، انسان مقابل را تیکه پاره کند.
خداى کشتار تلاش مذبوحانه بشر، براى تمدنی است که به دروغ سعى داریم نشانش بدهیم. ظاهرِ زیبا و شسته رفته‌اى که خیلى زود زخم‌هاى درونش بیرون می‌زند. خداى کشتار مسیرى به سوى صلح است. مسیرى به سوى صلح، که راهش به جایى جز جنگ نمى‌رسد!
[ » معرفی نمایشنامه: کتاب مهمانسرای دو دنیا – نشر قطره ]
جملاتی از کتاب خدای کشتار
من می‌گم نمی‌تونیم روی چیزی که بهمون مسلطه تسلط داشته باشیم. (کتاب خدای کشتار – صفحه ۳۷)
خوش رفتاری هیچ فایده‌ای نداره. شرافت یه وصله‌ی ناجوره که فقط ضعیف و خلع سلاحمون می‌کنه. (کتاب خدای کشتار – صفحه ۴۹)
گذاشتم زنم لباس آدم‌های متشخص رو تنم کنه، اما واقعیت اینه که من هیچ اختیاری در موردِ رفتارم ندارم. یه روان پریشِ کاملم. (کتاب خدای کشتار – صفحه ۵۵)
آموزش لازمه تا بشه حق رو جایگزینِ خشونت کرد. بهتون یادآوری می‌کنم که قبلا حق مالِ کسی بود که زورش بیشتره. (کتاب خدای کشتار – صفحه ۶۷)
من به خدای کشتار ایمان دارم. تنها کسیه که واقعا حکومت می‌کنه. بدونِ شریک، از دوره‌های تاریکِ گذشته تا امروز. (کتاب خدای کشتار – صفحه ۶۷)
اخلاقیات حکم می‌کنه که به میل و غریزه‌مون مسلط باشیم، اما بعضی وقتام خوبه که آزاد بذاریم شون. (کتاب خدای کشتار – صفحه ۷۰)
مشخصات کتاب
- عنوان: خدای کشتار
- نویسنده: یاسمینا رضا
- مترجم: ساناز فلاح فرد
- انتشارات: نیلا
- تعداد صفحات: ۸۶
- قیمت چاپ سوم ۱۳۹۶: ۷۰۰۰ تومان
👤 نویسنده مطلب: نگار نوشادی
نظر شما در مورد نمایشنامه خدای کشتار چیست؟ لطفا اگر این کتاب را خوانده‌اید، حتما نظرات ارزشمند خود را با ما در میان بگذارید. با نظر دادن در مورد کتاب‌ها در انتخاب کتاب به همدیگر کمک می‌کنیم.
» معرفی چند نمایشنامه دیگر:
