کتاب فلسفه‌ای برای زندگی با عنوان فرعی رواقی زیستن در دنیای امروز، سیزدهمین کتاب از مجموعه تجربه و هنر زندگی از انتشارات گمان است. مجموعه تجربه و هنر زندگی به مسائلی فلسفی می‌پردازد که راه زندگی هرکس را مشخص می‌کند و این کتاب، شاید یکی از بهترین کتابهایی باشد که می‌توانید در این زمینه مطالعه کنید.
شاید متن پشت جلد کتاب برای اینکه شما ترغیب شوید این کتاب را بخوانید کافی باشد:
خیلی از ما اصلا نمی‌دانیم هدف اصلی زندگی‌مان چیست. شاید بدانیم در هر دقیقه از زندگی یا هر دهه از عمرمان چه می‌خواهیم، اما هرگز درنگی نکرده‌ایم تا به هدف اصلی زندگی‌مان بیندیشیم. بدون «فلسفه‌ای برای زندگی» ممکن است بد زندگی کنیم. یعنی با وجود تمام سرگرمی‌های لذت‌بخشی که داریم ممکن است در آخر کار، زندگی را با تلخکامی به پایان ببریم و وقتی در بستر مرگ افتاده‌ایم ببینیم تنها فرصتمان برای زندگی را از دست داده‌ایم.
ویلیام اروین – نویسنده کتاب – با بررسی فلسفه رواقیون باستان و با استفاده از تجربه‌های شخصی خودش در مسیر رواقی زیستن، به خواننده نشان می‌دهد که چطور بینش‌ها و توصیه‌های عملی رواقیون می‌تواند به ما – آدم‌های دنیای امروز – کمک کند که بهتر زندگی کنیم. در ادامه با کافه‌بوک همراه باشید و معرفی کتاب فلسفه‌ای برای زندگی را تا انتها بخوانید.
[ مطلب مرتبط: کتاب بالکان اکسپرس – کتابی دیگر از مجموعه تجربه و هنر زندگی از نشر گمان ]
کتاب فلسفه‌ای برای زندگی
همان‌طور که از عنوان اصلی و عنوان فرعی مشخص است، این کتاب تلاش می‌کند یک فلسفه برای زندگی بر اساس فلسفه رواقیون تقدیم خواننده کند. فلسفه‌ای که بنیانگذار آن زِنون کیتیومی بود و نویسنده اعتقاد دارد در دنیای امروز هم این فلسفه بسیار موثر خواهد بود.
اما نکته جالب توجه این است که در ابتدای کتاب نویسنده به این اشاره می‌کند که شما بهتر است در زندگی از یک فلسفه خاص پیروی کنید. چندان مهم نیست که فلسفه زندگی شما فلسفه رواقی باشد، چیزی که مهم است، این است که شما یک فلسفه داشته باشید. چون بدون داشتن یک فلسفه خاص ممکن است بد زندگی کنیم.
کتاب فلسفه‌ای برای زندگی در چهار بخش اصلی نوشته شده است. در بخش اول که عنوان آن «ظهور رواقی‌گری» نام دارد، ویلیام اروین به این موضوعات می‌پردازد که فلسفه روی زندگی تمرکز دارد و یک مسیر برای زندگی هر فردی مشخص می‌کند و در ادامه رواقیون نخستین و مکتب آنها را به خواننده معرفی می‌کند. این بخش در حکم مقدمه و شناخت فیلسوفان بزرگ رواقی است و در بخش‌های بعدی موضوع اصلی کتاب آغاز می‌شود.
بخش دوم کتاب «راهکارهای روانشناختی رواقی» نام دارد که از پنج فصل تشکیل شده است: فکر کردن به اتفاقات ناگوار / دوگانه اختیار / تقدیرگرایی / پرهیز از لذت / مراقبه و تامل.
بخش سوم «توصیه‌های رواقی» نام دارد که به اعتقاد من یکی از بهترین بخش‌های کتاب است. فصل‌های این بخش عبارت است از: وظیفه / روابط اجتماعی / توهین / اندوه و ماتم / خشم / ارزش‌های شخصی ۱ / ارزش‌های شخصی ۲ / تبعید / دوران پیری / مردن / در باب رواقی شدن.
در بخش دوم و سوم به توضیح بایدها و نبایدها زندگی رواقی خواهیم پرداخت. برای این کار، نخست به شرح تکنیک‌های روانشناختی رواقیون برای دست‌یابی به آرامش و حفظ آن می‌پردازم. سپس توضیح می‌دهم که رواقیون بهترین راه برای مواجهه با فشارهای زندگی روزمره را چه می‌دانند: مثلا اینکه وقتی کسی توهینی به ما می‌کند چه واکنشی باید نشان دهیم؟ هرچند خیلی چیزها در طول این دو هزار سال تغییر کرده اما روان انسان تغییر چندان زیادی نکرده است. به همین دلیل است که ما انسان‌های قرن بیست‌ویکمی هم می‌توانیم از توصیه‌های فیلسوفانی چون سنکا به رومیان قرن اول بهره‌مند شویم. (کتاب فلسفه‌ای برای زندگی – صفحه ۳۰)
و در نهایت بخش چهارم کتاب که «رواقی‌زیستن در زندگی مدرن» نام دارد، شامل تجربه‌ها و توصیه‌های نویسنده هم می‌باشد که راهنمای مناسبی برای رواقی‌زیستن تقدیم خواننده می‌کند.
[ مطلب مرتبط: کتاب دروغ/اراده آزاد – کتابی دیگر از مجموعه تجربه و هنر زندگی از نشر گمان ]
درباره کتاب فلسفه‌ای برای زندگی
با خواندن اسم کتاب ممکن است دچار تردید شوید و با خود فکر کنید که: آیا این کتاب ارزش خواندن دارد؟ و یا شاید فکر کنید که با یک کتاب فلسفی سخت روبه‌رو هستید. اما اجازه بدهید در همین ابتدا اشاره کنیم که این کتاب به‌حدی خوب است که ما تصمیم گرفتیم آن را در لیست کتاب‌های پیشنهادی کافه‌بوک برای مطالعه قرار دهیم. به اعتقاد ما این کتاب که با زبان بسیار ساده نوشته شده است و ترجمه روان و خوبی هم دارد ارزش آن را دارد که بارها و بارها خوانده شود.
از همان ابتدای کتاب، با خواندن اولین جملات مقدمه، به‌سرعت متوجه می‌شوید که با یک کتاب خوب روبه‌رو هستید. کتابی که به هیچ‌وجه خسته کننده خواهد بود. جملات ابتدایی کتاب این‌چنین است:
از زندگی چه می‌خواهید؟ ممکن است بگویید همسری مهربان، کاری خوب و خانه‌ای زیبا، اما اینها صرفا چیزهایی است که شما «در» زندگی می‌خواهید. وقتی می‌پرسم از زندگی چه می‌خواهید، منظورم کلی‌ترین معنای ممکن این پرسش است. سوالم مربوط به هدف‌هایی نیست که هر روز در آغاز فعالیت‌های روزانه در سر دارید. پرسشم مربوط به هدف اصلی شما در زندگی است. به عبارت دیگر، سوالم این است: در میان چیزهایی که در جستجویشان هستید، کدام یک برای شما از همه ارزشمندتر است؟
معمولا وقتی از فلسفه و کتاب‌های فلسفی صحبت می‌کنیم موضوعات پیچیده و بسیار زیادی به ذهن می‌آید اما این کتاب به معنای واقعی کلمه یک فلسفه زندگی پیش روی خواننده قرار می‌دهد. فلسفه‌ای که هدف اصلی آن کمک به انسان‌های معمولی است. فلسفه‌ای که در دوباره لذت بردن از زندگی را به شما یاد می‌دهد و راهکارهای آن نیز بسیار ساده است. نویسنده هم به شکل هوشمندانه‌ای هر سوالی که ممکن است در ذهن خواننده ایجاد شده باشد را جواب می‌دهد.
در اینجا شاید برای خواننده این سوال پیش بیاید که اگر این کتاب را بخوانم و یا از فلسفه رواقی پیروی کنم، چه چیزی به دست خواهم آورد. اجازه بدهید پاسخ این سوال را سنکا بدهد:
سنکا معتقد است: آنکه بر اساس اصول رواقی زندگی می‌کند چه بخواهد و چه نخواهد از لذت و شادی همیشگی برخاسته از اعماق وجودش بهره‌مند می‌شود، چرا که او شادمانی را در منابع درونی خودش می‌یابد و در جستجوی هیچ لذتی بالاتر از لذت‌های درونی‌اش نیست. (کتاب فلسفه‌ای برای زندگی – صفحه ۷۳)
این کتاب می‌تواند زندگی هر خواننده‌ای را به شکل جدی تحت تاثیر قرار دهد و یک انسجام فکری خاص به همراه داشته باشد. تقریبا ذهن همه ما از کودکی با چیزهایی که در زندگی می‌خواهیم پر شده است. در همان دوران مدرسه بارها و بارها به ما یاد داده‌اند که درس بخوانیم تا شغل مناسبی پیدا کنیم، تا در ادامه خانه، ماشین، همسر و… به دست آوریم. کمتر کسی پیدا می‌شود که با توجه به آموزه‌های قبلی بداند از زندگی چه می‌خواهد. و این کتاب می‌تواند به هر کسی کمک کند تا بفهمند از زندگی چه می‌خواهد.
من شخصاً فلسفه رواقی را به این جهت دوست دارم که انسان را از درون قوی می‌کند. این فلسفه به شما یاد می‌دهد روی چیزهایی که در اختیار شماست تمرکز کنید و توجهی به سایر موارد نداشته باشید. و چون ما روی بسیاری از چیزها که در بیرون ما هستند کنترل نداریم باید برای هر سرنوشتی آماده باشیم. همین موضوع – آماده شدن برای هر سرنوشتی – یکی از مهم‌ترین دستاوردهای فلسفه رواقی است.
نکته جالب توجه این است که شما شاید با همه قسمت‌های مختلف کتاب موافق نباشید، بنابراین می‌توانید از میان توصیه‌های مفید و زیادی که در این کتاب آمده است بهترین‌ها را انتخاب کنید و از آن پیروی کنید.
در نهایت اینکه خود نویسنده از این فلسفه پیروی می‌کند و شاید همین هم دلیل خوبی برای تاثیرگذار بودن این کتاب باشد. در فصل‌های آخر نویسنده از تجربیات رواقی‌زیستن خود برای مخاطب می‌گوید و به نحوی راهنمای خواننده است. البته ذکر این نکته هم خالی از لطف نیست که نویسنده به شکل چشم‌بسته این فلسفه را قبول نکرده است. او تحقیقات زیادی انجام داده که با خواندن کتاب به همه آنها پی خواهید برد. آموزه‌های این کتاب ساده، خوش‌خوان و تاثیرگذار را از دست ندهید.
[ لینک: کتاب در باب حکمت زندگی – کتاب فلسفی ]
جملاتی از متن کتاب فلسفه‌ای برای زندگی
به عقیده رواقیون، انسان باید از هر چیز خوبی که زندگی پیش پایش می‌گذارد مانند دوستی و ثروت بهره ببرد ولی به این شرط که دلبسته آنها نشود. در واقع، رواقیون معتقد بودند ما انسان‌ها باید هر چند وقت یک‌بار از لذت‌های زندگی دست بکشیم، لختی درنگ کنیم و زمانی را صرف تامل درباره فقدان همه این چیزهای لذت‌بخش کنیم. (کتاب فلسفه‌ای برای زندگی – صفحه ۴۸)
به عقیده موسونیوس باید فلسفه آموخت چون در غیر این صورت نمی‌توان به داشتن یک زندگی خوب امیدوار بود. او همچنین معتقد بود فلسفه باید عمیقا بر تک‌تک ما اثر بگذارد. در واقع به نظر او، وقتی فیلسوفی صحبت می‌کند، کلماتش باید لرزه بر اندام مخاطبان بیندازد و احساس شرمندگی و خجالت در جانشان بیفکند و وقتی سخنانش به پایان رسید، باید مخاطبانش به جای تشویق او به تفکر و سکوت فرو بروند. (کتاب فلسفه‌ای برای زندگی – صفحه ۷۵)
ما معمولا کسی را خوشبین می‌دانیم که نیمه پر لیوان را می‌بیند. این میزان از خوشبینی، تازه اول کار فرد رواقی است. او بعد از نشان دادن خوشحالی‌اش از اینکه به جای یک لیوان نیمه‌خالی لیوانی نیمه‌پر دارد، از این هم که اصلا لیوانی دارد ابراز خرسندی می‌کند: ممکن بود لیوانش شکسته یا حتی دزدیده شده باشد. اگر آن فرد رواقی دوآتشه‌ای باشد یک گام از این هم پیش‌تر می‌رود از اعجاب ظروف شیشه‌ای حرف می‌زند: ظروفی که ارزان و نسبتا مقاومند، طعم و بویی به محتوایشان نمی‌دهند و عجب معجزه‌ای! حتی می‌توانی تویشان را ببینی. شاید اینها کمی مسخره به نظر بیاید اما برای کسانی که توانایی لذت بردن را از دست نداده‌اند، جهان جای شگفت‌انگیزی است. (کتاب فلسفه‌ای برای زندگی – صفحه ۱۰۴)
می‌توانیم تمام عمر آرزو کنیم که ای کاش شرایطمان جور دیگری می‌بود، اما اگر اجازه چنین کاری را به خودمان بدهیم، همه عمرمان به نارضایتی خواهد گذشت. (کتاب فلسفه‌ای برای زندگی – صفحه ۱۴۴)
معمولا وقتی به ما توهین می‌شود، عصبانی می‌شویم. رواقیون معتقد بودند چون عصبانیت احساس منفی است که می‌تواند آرامشمان را به هم بزند، باید راهکارهایی پیدا کنیم تا نگذاریم توهین و تحقیر باعث عصبانیتمان بشود؛ راهکارهایی که زهر توهین را بگیرد و تسکینمان دهد. یکی از راهکارهای تسکین‌دهنده رواقیون این است که دمی درنگ کنیم و ببینیم حرفی که شخص توهین‌کننده می‌زند راست است یا نه. اگر حرف درستی زده باشد که جای ناراحت شدن ندارد. مثلا فرض کنید کچل باشید و کسی به خاطر کچل بودن شما را مسخره کند. سنکا می‌پرسد: چرا شنیدن چیزی که عیان است، توهین به حساب بیاید؟ (کتاب فلسفه‌ای برای زندگی – صفحه ۱۹۲)
دلیل اصلی جستجوی ثروت، میل ما به شهرت است. به تعبیر دقیق‌تر، ما به دنبال ثروت می‌رویم چون فکر می‌کنیم چیزهایی که می‌توانیم با ثروتمان بخریم، تحسین دیگران و به تبع آن میزان قابل‌توجهی از شهرت را برای ما به ارمغان می‌آورد. (کتاب فلسفه‌ای برای زندگی – صفحه ۲۲۸)
به گفته موسونیوس آنچه پیری را رنج‌آور می‌کند، ضعف و بیماری قرین با آن نیست، بلکه فکر مرگ است. (کتاب فلسفه‌ای برای زندگی – صفحه ۲۵۸)
همیشه باید به جای تلاش برای تسلط بر سرنوشت، به دنبال مهار خویشتن باشیم، به جای تلاش برای تغییر نظم موجود، امیال و خواسته‌هایمان را تغییر دهیم. و به طور کلی باور داشته باشیم که هیچ چیز جز اندیشه‌های خودمان به طور کامل در اختیار ما نیست. (کتاب فلسفه‌ای برای زندگی – صفحه ۲۷۷)
آدم همانقدر بیچاره است که خودش فکر می‌کند. (کتاب فلسفه‌ای برای زندگی – صفحه ۲۸۹)
رواقیون به خوبی فهمیده بودند که خشم، با لذت جور درنمی‌آید و اگر کاری برای از بین بردنش نکنیم، زندگی‌مان را تباه می‌کند. (کتاب فلسفه‌ای برای زندگی – صفحه ۳۳۷)
یکی از بزرگترین خطاهایی که خیلی از انسان‌ها مرتکب می‌شوند این است که اصلا هیچ فلسفه‌ای برای زندگی‌شان ندارند. این آدم‌ها عنان زندگی‌شان را به ساختار تکاملی‌شان می‌سپارند و تحت کنترل و هدایت آن با جد و جهد تمام به دنبال چیزهایی می‌روند که حس خوبی به آنها می‌دهد و از چیزهایی که حس بدی در آنها ایجاد می‌کند، دوری میکنند. (کتاب فلسفه‌ای برای زندگی – صفحه ۳۶۵)
مشخصات کتاب
- عنوان اصلی: فلسفه‌ای برای زندگی
- عنوان فرعی: رواقی‌زیستن در دنیای امروز
- نویسنده: ویلیام اروین
- ترجمه: محمود مقدسی
- انتشارات: گمان
- تعداد صفحات: ۳۸۰
- قیمت چاپ هفتم – تابستان ۱۳۹۷: ۴۰۰۰۰ تومان
نظر شما در مورد کتاب فلسفه‌ای برای زندگی چیست؟ آیا شما در زندگی خود از فلسفه خاصی پیروی می‌کنید؟ لطفا اگر این کتاب را خوانده‌اید حتما نظرات ارزشمند خود را با ما در میان بگذارید.
[ لینک: اینستاگرام کافه‌بوک ]
» معرفی چند کتاب دیگر:
