انتخاب یک کتاب خوب برای مطالعه، مخصوصا یک کتاب فلسفی، همیشه می‌تواند چالشی برای خواننده باشد. تعداد فیلسوفان و کتاب‌های فلسفی بسیار زیاد است و اگر کسی بدون شناخت کافی، صرفا بخواهد کتابی در این زمینه مطالعه کند بدون شک در انتخاب خود دچار تردید خواهد شد. کاری که در کافه‌بوک انجام می‌دهیم کمک به مخاطب در انتخاب کتاب است. ما به شما کمک می‌کنیم تا با شناخت کافی از کتاب، آن را برای مطالعه انتخاب کنید. در این خصوص هم مقاله‌های مختلفی منتشر کرده‌ایم و در اینجا نیز به معرفی کتاب فلسفی خواهیم پرداخت.
در این مطلب، معرفی کوتاهی از کتاب‌ها و رمان‌های فلسفی خواهیم داشت تا به طور خلاصه شما را با این کتاب‌ها آشنا کنیم. اما در مورد هر کتاب شما می‌توانید معرفی کامل را در کافه‌بوک بخوانید.
کتاب‌های فلسفی که در این مطلب به معرفی آن‌ها خواهیم پرداخت عبارتند از:
- معرفی کتاب فلسفی دنیای سوفی
- معرفی کتاب فلسفی بار هستی
- معرفی کتاب فلسفی تسلی بخشی‌های فلسفه
- معرفی کتاب فلسفی راز فال ورق
- معرفی کتاب فلسفی مسئله‌ی اسپینوزا
- معرفی کتاب فلسفی عدالت
- معرفی کتاب فلسفی در باب حکمت زندگی
- معرفی کتاب فلسفی فلسفه‌ای برای زندگی
- معرفی کتاب فلسفی کار
- معرفی کتاب فلسفی اسطوره سیزیف
[ لینک: معرفی رمان‌های عاشقانه ]
معرفی کتاب فلسفی دنیای سوفی
این کتاب داستانی درباره تاریخ فلسفه است. در واقع این کتاب با وجود همه‌ی مفاهیم فلسفی که در خود گنجانده است، رمان محسوب می‌شود. رمانی خودآموز درباره تاریخ فلسفه. محبوبیت کتاب هم در همین است که یوستین گردر، مفاهیم را در قالب داستان بیان می‌کند. بنابراین شما با یک کتاب خشک فلسفی با اصطلاحات سنگین روبه‌رو نیستید و می‌توانید لذت خواندن یک رمان خوب را تجربه کنید.
برخی از سرفصل‌های این کتاب عبارت است از:
- سقراط – هرکس که بداند که نداند از همه داناتر است
- افلاطون – آرزوی بازگشت به قلمرو روح
- ارسطو – سازمان‌دهنده‌ای موشکاف که می‌خواست مفاهیم ما را روشن کند
- قرون وسطا – فرق است میان راه را تا نیمه رفتن با راه را خطا رفتن
- اسپینوزا – خدا خیمه‌شب‌باز نیست
- هگل – آنچه عقلی است ماندنی است
- مارکس – شبحی بر اروپا سایه افکنده
- داروین – کشتی حامل ژن بر پهنه زندگی
در کتاب فلسفی دنیای سوفی به موضوعاتی از جمله اصل وجود، شناخت و اختیار آزاد پرداخته شده است.
قسمتی از متن کتاب دنیای سوفی:
اسپینوزا تاکید می‌ورزد که تنها یک وجود، کاملا و مطلقا «علت قائم به‌ذات» است و می‌تواند با آزادی تام عمل کند. تنها خدا یا طبیعت مبین فرایندی این‌چنین آزاد و این‌چنین «غیرتصادفی» است. انسان می‌تواند برای کسب آزادی و رهایی از قیود برونی بکوشد، ولی هیچگاه به اختیار و «اراده آزاد» دست نمی‌یابد. ما بر آنچه بر بدنمان می‌گذرد – که وجهی از حالت مادی است – اختیار نداریم. همچنین اندیشیدن خود را بر نمی‌گزینیم. پس انسان «روح آزاد» ندارد؛ و کمابیش در پیکری مکانیکی محبوس است. (کتاب فلسفی دنیای سوفی – صفحه ۲۹۵)
لینک: معرفی کتاب دنیای سوفی – همراه با اینفوگرافیک
معرفی کتاب فلسفی بار هستی
این کتاب نیز یک رمان فلسفی محسوب می‌شود که به شرحی از وضعیت زندگی هنرمندان و روشنفکران چکسلواکی پس از بهار پراگ، یعنی پس از حملهٔ اتحاد شوروی به چکسلواکی، میپردازد.
تاکید کتاب بر این است که زندگی مثل یک خط مستقیم است. اینکه زندگی یک بار بیشتر نیست و دیگر تکرار نمی‌شود، پس تشخیص خوب از بد، و قضاوت در مورد رفتارهای دیگران و به طور کلی قضاوت کردن یک کار بی‌معنی و بیهوده است.
قسمتی از متن کتاب فلسفی بار هستی:
واقعه هولناک یک زندگی را می‌توان به کمک استعاره سنگینی توضیح داد. می‌گویند بار سنگینی بر دوش داریم و این بار را حمل می‌کنیم، خواه قدرت تحمل آن را داشته باشیم و خواه نداشته باشیم. با آن مبارزه می‌کنیم، خواه بازنده باشیم، خواه برنده شویم.
لینک: معرفی کتاب بار هستی
معرفی کتاب فلسفی تسلی بخشی‌های فلسفه
کتاب تسلی بخشی های فلسفه شامل شش بخش است که هر بخش در مورد یک فیلسوف و یک راه حل در مواجهه با مشکلی در زندگی است.
شش بخش کتاب شامل موارد زیر است:
- تسلی بخشی در مواجهه با عدم محبوبیت – سقراط
- تسلی بخشی در مواجهه با کم پولی – اپیکور
- تسلی بخشی در مواجهه با ناکامی – سنکا
- تسلی بخشی در مواجهه با ناتوانی و نابسندگی – مونتنی
- تسلی بخشی قلب شکسته – شوپنهاور
- تسلی بخشی در مواجهه با سختی ها – نیچه
قسمتی از متن کتاب:
ما شک‌های خود را فرو می‌خوریم و از گله پیروی می کنیم، زیرا نمی‌توانیم خود را پیشگام درک حقایق دشواری بدانیم که پیش از این ناشناخته بوده است.
لینک: معرفی کتاب تسلی بخشی‌های فلسفه
معرفی کتاب فلسفی راز فال ورق
هر فصل این کتاب به یک ورق نسبت داده شده است و یوستین گوردر یک شاهکار خلق کرده است. او در این کتاب مبانی و مفاهیم عمیق فلسفی را در قالب یک داستان و به زبان ساده بیان می‌کند. یوستین گوردر از داستان‌ها و شهرهای فلاسفه می‌گوید و اصلی‌ترین پرسش‌های انسان را که «ما کی هستیم؟ از کجا آمده‌ایم؟ و به چه شکل وجودیت پیدا کرده ایم؟» و رابطه بین خدا و مخلوق، جایگاه انسان، تفکرات فلسفی فلاسفه از سقراط تا بحث‌های جالب نیچه را فقط در مکالمات ساده بین پدر و پسر و در یک کتاب کلوچه‌ای که بین ژوکر و ملوان ردوبدل می‌شود، بیان می‌کند.
جالب‌ترین بحث در این کتاب مسئله ژوکر است. شخصی تنها، عجیب، عاصی و ژرف‌نگر که در یک دسته ورق خاص است. این کتاب برای کسانی که به فلسفه علاقه دارند ولی از بحث‌های سنگین عاجزند بسیار مناسب است.
قسمتی از کتاب فلسفی راز فال ورق:
پدر گفت: شاید با یک مریخی برخورد نکنی، اما به احتمال زیاد روزی با خودت برخورد خواهی کرد. روزی که این اتفاق بیوفتد نیز احتمالا از ترس جیغ کوتاهی خواهی کشید. و چنین واکنشی کاملا درست است چون این قضیه که تو درک کنی یک موجود زنده‌ی ساکن در یک سیاره، بر جزیره‌ای کوچک در کاینات هستی، هر روز برایت اتفاق نمی‌افتد.
لینک: معرفی کتاب راز فال ورق
معرفی کتاب فلسفی مسئله‌ی اسپینوزا
باروخ اسپینوزا، فیلسوف هلندى، یکى از بزرگترین خردگرایان غرب همچنین زمینه ساز ظهور نقد مذهبى بود. پدرش در کودکى او را به کنیسه می‌سپارد تا آداب و دانش یهودى را بیاموزد. در حالیکه همه گمان میکنند، ذهن درخشان و هوش سرشار او، آینده‌اى ناب در قالب یک خاخام را برایش رقم زند او شروع به قضاوت فلسفى آموزه‌هاى یهود مى‌کند. این حرکت او سبب سست شدن بنیان‌هاى قدرت خاخام‌ها در جامعه‌ى یهود مى‌شود، بنابراین بلافاصله از سوى جامعه یهود تکفیر و طرد مى‌شود و…
قسمتی از متن کتاب مسئله‌ی اسپینوزا:
مطمئنا شما موافقید که سعادت در عشق است. عشق بالاترین چیزهاست و پیام اصلى کل کتاب مقدس ما و کتاب مقدس مسیحیان. ما باید میان آنچه کتاب مقدس گفته است و آنچه متخصصان دینى مى‌گویند، تمایز قایل شویم. بیشتر خاخام‌ها و کشیشان، با خوانش‌هاى منحرفشان، علایق خودشان را ترویج مى‌دهند، خوانش‌هایى که ادعایشان به این معناست که کلید حقیقت فقط در دست آنان است.
معرفی کتاب فلسفی عدالت
مایکل سندل در این کتاب، عدالت را از دیدگاه‌های مختلف مورد بررسی قرار می‌دهد. در واقع سه رویکرد را در رابطه با عدالت مورد بحث قرار می‌دهد و در کتاب نقاط قوت و ضعف این سه رویکرد را بررسی و مورد بحث قرار می‌دهد. این سه رویکرد عبارتند از: بیشینه‌سازی رفاه – محترم شمردن آزادی – پرورش فضیلت برای اندیشیدن درباره عدالت.
در بررسی این سه رویکرد، مایکل سندل خواننده را در برابر بزرگترین نوشته‌های فلسفی درباره عدالت قرار می‌دهد و به بحث متقابل با فیلسوفان میپردازد. او همچنین با ارائه مثال‌هایی از زندگی واقعی، بحث‌های حقوقی و سیاسی معاصری را مطرح می‌کند که به پرسش‌هایی فلسفی می‌انجامد. پرسش‌هایی مانند: آیا مالیات گرفتن عادلانه است؟ خدمت سربازی باید اجباری باشد یا داوطلبانه و آیا خریدن آن عادلانه است؟ اجاره کردن رحم یا فروش کلیه کار درستی است؟ سقط جنین اخلاقی است یا خیر؟ پذیرش در دانشگاه باید بر اساس شایستگی‌های افراد باشد یا بر اساس توانایی مالی‌شان؟ آیا ملت‌ها باید برای کارهای اشتباه گذشتگان‌شان عذرخواهی کنند؟ ایا درست است باورهای اخلاقی و دینی خود را در گفتمان عمومی درباره عدالت دخالت دهیم؟ برای پاسخ دادن به این پرسش‌ها، نویسنده نظرات و دیدگاه‌های فیلسوفان مختلف را، از ارسطو تا کانت و رالز را مورد بررسی قرار می‌دهد و با نشان دادن نقاط قوت و ضعف آن‌ها به پاسخگویی میپردازد.
قسمتی از متن کتاب عدالت:
پرسش از عادلانه‌بودن جامعه به معنای طرح این پرسش است که جامعه چیزهایی را که ارزشمند می‌دانیم – درآمد و ثروت، تکالیف و حقوق، اختیارات و مسئولیت‌ها، مناصب و افتخارات – چه‌گونه توزیع می‌کند. جامعه عادل این کالاها را به‌درستی توزیع می‌کند و به هر فردی چیزی را می‌دهد که شایستگی‌اش را دارد. پرسش‌های دشوار وقتی آغاز می‌شود که می‌پرسیم لیاقت و شایستگی مردم چیست و چرا. (کتاب عدالت چه باید کرد؟ – صفحه ۲۹)
لینک: معرفی کتاب عدالت
معرفی کتاب فلسفی در باب حکمت زندگی
شوپنهاور را بیشتر با فلسفه تاریکش می‌شناسیم. او معتقد است در این دنیا همیشه شر بر خیر پیروز است و انسان تابحال در طول تاریخ نتوانسته به خوی حیوانی خود چیره شود. پس هرچه در تاریخ بوده جنگ و فساد و تاریکی بوده است. و به همین روال نیز تا بی‌نهایت ادامه دارد. ولی او در این کتاب از فلسفه‌ای می‌گوید که ما را به سمت سعادت سوق می‌دهد. اما نه آن سعادتی که ما می‌شناسیم. بلکه سعادت را طور دیگری برای ما بازگو می‌کند.
شوپنهاور در این کتاب به آموزه‌های زیادی درباره زندگی و ارتباط ما با دیگران و حتی ارتباط ما با خودمان میپردازد و مابین حرف‌هایش از سخن‌های دیگر فیلسوفان هم وام گرفته است تا موضوع روشن‌تر شود. در کل می‌توان گفت با اینکه شوپنهاور یکی از برجسته‌ترین فیلسوفان است. اما نثر و نوشته‌هایش معروف به سادگیست. طوری که در مقایسه با دیگر کتاب‌های فلسفی بسیار راحت‌تر می‌توان با آن ارتباط نزدیکی با نویسنده احساس کرد و همین موضوع، درک نوشته‌هایش را ساده‌تر و خواندنش را لذت بخش‌تر کرده است.
قسمتی از متن کتاب در باب حکمت زندگی:
کسی که از نظر ذهنی پر مایه است، به دنبال زندگی آرام، با قناعت و در حد امکان بدون درگیری است. از این رو، پس از اندک آشنایی با کسانی که به اصطلاح همنوع او هستند، به انزوا کشیده می‌شود و اگر شعوری در حد کمال داشته باشد، تنهایی را برمی‌گزیند. زیرا آدمی هرچه در درون خود بیشتر مایه داشته باشد، از بیرون کمتر طلب می‌کند و دیگران هم کمتر می‌توانند چیزی به او عرضه کنند. از این رو بالا بودن شعور، به دوری از اجتماع منجر می‌گردد. آری، اگر کمیت جامعه می‌توانست جایگزینِ کیفیتِ آن شود حتی جامعه بزرگ ارزش این را داشت که در آن زندگی کنیم. اما متاسفانه معاشرت با جمع صد فرد نادان، مانند معاشرت با یک فرد عاقل نیست. (در باب حکمت زندگی – صفحه ۴۱)
لینک: معرفی کتاب در باب حکمت زندگی
معرفی کتاب فلسفی فلسفه‌ای برای زندگی
این کتاب تلاش می‌کند یک فلسفه برای زندگی بر اساس فلسفه رواقیون تقدیم خواننده کند. فلسفه‌ای که بنیانگذار آن زِنون کیتیومی بود و نویسنده اعتقاد دارد در دنیای امروز هم این فلسفه بسیار موثر خواهد بود. اما نکته جالب توجه این است که در ابتدای کتاب نویسنده به این اشاره می‌کند که شما بهتر است در زندگی از یک فلسفه خاص پیروی کنید. چندان مهم نیست که فلسفه زندگی شما فلسفه رواقی باشد، چیزی که مهم است، این است که شما یک فلسفه داشته باشید. چون بدون داشتن یک فلسفه خاص ممکن است بد زندگی کنیم.
از همان ابتدای کتاب، با خواندن اولین جملات مقدمه، به‌سرعت متوجه می‌شوید که با یک کتاب خوب روبه‌رو هستید. کتابی که به هیچ‌وجه خسته کننده خواهد بود. جملات ابتدایی کتاب این‌چنین است:
از زندگی چه می‌خواهید؟ ممکن است بگویید همسری مهربان، کاری خوب و خانه‌ای زیبا، اما اینها صرفا چیزهایی است که شما «در» زندگی می‌خواهید. وقتی می‌پرسم از زندگی چه می‌خواهید، منظورم کلی‌ترین معنای ممکن این پرسش است. سوالم مربوط به هدف‌هایی نیست که هر روز در آغاز فعالیت‌های روزانه در سر دارید. پرسشم مربوط به هدف اصلی شما در زندگی است. به عبارت دیگر، سوالم این است: در میان چیزهایی که در جستجویشان هستید، کدام یک برای شما از همه ارزشمندتر است؟
قسمتی از متن کتاب فلسفه‌ای برای زندگی:
ما معمولا کسی را خوشبین می‌دانیم که نیمه پر لیوان را می‌بیند. این میزان از خوشبینی، تازه اول کار فرد رواقی است. او بعد از نشان دادن خوشحالی‌اش از اینکه به جای یک لیوان نیمه‌خالی لیوانی نیمه‌پر دارد، از این هم که اصلا لیوانی دارد ابراز خرسندی می‌کند: ممکن بود لیوانش شکسته یا حتی دزدیده شده باشد. اگر آن فرد رواقی دوآتشه‌ای باشد یک گام از این هم پیش‌تر می‌رود از اعجاب ظروف شیشه‌ای حرف می‌زند: ظروفی که ارزان و نسبتا مقاومند، طعم و بویی به محتوایشان نمی‌دهند و عجب معجزه‌ای! حتی می‌توانی تویشان را ببینی. شاید اینها کمی مسخره به نظر بیاید اما برای کسانی که توانایی لذت بردن را از دست نداده‌اند، جهان جای شگفت‌انگیزی است. (کتاب فلسفه‌ای برای زندگی – صفحه ۱۰۴)
لینک: معرفی کتاب فلسفه‌ای برای زندگی
معرفی کتاب کار
کتاب فلسفی کار با عنوان اصلی Work اثر لارس اسوندسن است که دغدغه اصلی نویسنده در آن معنای کار است. لارس در این کتاب بیشتر از هر چیزی به بُعد اگزیستانسیالیستی کار میپردازد و به خواننده کمک می‌کند تا از دیدگاهی متفاوت و جدید به موضوع کار نگاه کند.
همچنین کتاب کار به این موضوع میپردازد که کار چه نقشی در جستجوی ما برای یک زندگی معنادار و رضایتبخش دارد؟ برای همه ما لحظاتی پیش آمده که آرزو کرده‌ایم کاش مجبور نبودیم حتی یک روز دیگر کار کنیم. اما در واقع دنیای بدون کار دنیایی ملال‌آور و ناامیدکننده خواهد بود. کار به زندگی ما احساس معنادار بودن و هدفمندی می‌بخشد، هویتمان را شکل می‌دهد و برایمان شبکه‌ای اجتماعی می‌سازد. اسوندسن با گذری بر فلسفه، تاریخ، ادبیات و حتی سریال‌ها و ترانه‌های روز می‌کوشد تصاویری به دست دهد از ابعاد متنوع کار.
قسمتی از متن کتاب کار:
یک جنبه از معنایابی در کار، لذت‌بردن از خودِ آن فعالیت در حین انجام‌دادنش است. این نوع معنا معمولا خیلی زود از بین می‌رود. به‌جز این پرسشی بزرگ‌تر و وجودی‌تری هم مطرح است و آن دلیل کاری است که انجام می‌دهیم. اینکه آیا واقعا زندگی‌مان غنی و معنادار است؟ دامنه این سوال قطعا گسترده‌تر از صرفا کار ماست؛ این سوال در مورد کل زندگی ماست. از آنجا که کار بخش بسیار مهمی از زندگی ماست، این پرسش هم پیش می‌آید که کار ما چقدر با تلاش کلی‌مان برای برخورداری از یک زندگی پرمعنا سازگار است. (کتاب کار – صفحه ۸۱)
لینک: معرفی کتاب کار
معرفی کتاب فلسفی اسطوره سیزیف
آلبر کامو سه‌گانه‌ای به نام پوچی دارد که شامل کتاب‌های: بیگانه، کالیگولا و اسطوره سیزیف می‌شود. در کتاب‌های بیگانه و کالیگولا، ما تنها شاهد «تجربه احساس پوچی» به واسطه شخصیت‌های داستان هستیم. در حالی که در کتاب اسطوره سیزیف کامو نه به تجربه پوچی، بلکه به «مفهوم پوچی» میپردازد و به شکل یک پژوهش، موضوع پوچی را برایمان باز و روشن می‌کند. بعد از خواندن اسطوره سیزیف ما بهتر می‌توانیم رفتارهای شخصیت‌های کتاب‌های بیگانه و کالیگولا را درک و تحلیل کنیم. چرا که عمیق‌تر به موضوع پوچی که سرچشمه تمام فعل و انفعالات داستان‌های کامو است واقفیم.
این کتاب چهار موضوع را بررسی می‌کند: استدلال پوچ، انسان پوچ‌گرا، آفرینش پوچ و اسطوره سیزیف. و هرکدام از این سرفصل‌ها بخش‌های متفاوتی را شامل می‌شوند که هر کدام را جداگانه مورد بررسی و تحلیل قرار گرفته‌اند. کامو اسطوره سیزیف را اینطور آغاز می‌کند که: تنها و اولین مساله فلسفی مهم خودکشی است.
قسمتی از متن کتاب اسطوره سیزیف:
از انسان پوچ‌گرا توقع جهش دارند، اما تنها پاسخی که می‌تواند بدهد این است که او مطلب را به درستی درک نمی‌کند و این امر در نظرش وضوحی ندارد. تنها می‌خواهد دست به کاری بزند که آن را می‌فهمد. به او می‌گویند که این گناهِ ناشی از غرور است، اما او درکی از مفهوم گناه ندارد. می‌گویند که شاید دوزخ در پایان راه باشد، اما او از چنان تخیل نیرومندی برخوردار نیست که بتواند چنین آینده‌ی شگفت‌انگیزی را پیش خود مجسم کند. می‌گویند که زندگی جاویدان را از دست می‌دهد، اما این هم در نظرش بی‌معنی است. می‌خواهند که او را وادارند تا به تقصیر خود اعتراف کند. اما او احساس بی‌گناهی می‌کند. در واقع این تنها احساسی است که دارد. احساس بی‌گناهی‌ای که هیچ‌چیز نمی‌تواند جای آن را بگیرد. همین بی‌گناهی است که اجازه‌ی هر کاری را به او می‌دهد، بنابراین، انتظاری که از خود دارد این است که «تنها» با آنچه می‌داند زندگی کند، با آنچه هست سر کند. و به آنچه قطعی نیست مجال دخالت ندهد. در پاسخ به او می‌گویند که هیچ چیز قطعی نیست. اما این خود دسته کم، نوعی قطعیت بشمار می‌رود. سر و کار او با همین است: می‌خواهد بداند آیا امکان زیستن قطعی وجود دارد یا نه. (اسطوره سیزیف – صفحه ۷۰)
لینک: معرفی کتاب اسطوره سیزیف
قطعا در این مقاله جای خالی بسیاری از کتاب‌های فلسفی احساس می‌شود. اما ذکر این نکته ضروری است که کتاب‌های معرفی شده در این مطلب براساس مواردی است که قبلا در کافه‌بوک بررسی شده‌اند و شما می‌توانید معرفی مفصل هر کدام از کتاب‌های این مطلب را در سایت نیز پیدا کنید. ما به مرور زمان این مطلب را تکمیل و معرفی دیگر کتاب‌های فلسفی را نیز به آن اضافه خواهیم کرد.
شما کدام کتاب(ها) را در این زمینه خوانده‌اید و فکر میکنید کدام کتاب(ها) باید به این لیست اضافه شوند؟ لطفا نظرات خود را با ما در میان بگذارید و در کامل کردن این مطلب به ما کمک کنید.
